شروع روش اصل موضوعی و مبادی آن به هندسه و کتاب اصول (یا مقدمات) اقلیدس باز می‌گردد. در مقاله زیر ابتدا به‌طور عمده به روش اقلیدس در هندسه پرداخته می‌شود و سپس در علوم دیگر نیز به طور اجمالی، دستگاههای اصل موضوعی بررسی می‌‌گردند.
روش‌شناسی قیاسی (دستگاههای اصل موضوعی)
نوشته دکتر لطف‌اله نبوی - زمستان ۱۳۶۹ خورشیدی - نشریه مدرس علوم انسانی- شماره ۲
در پیوند زیر، خلاصه‌ای از آغاز اصول همراه با توضیحات کافی در نشان دادن نارسایی‌های اصول و شکاف در اثبات‌‌های اقلیدس راهنمای بسیار خوبی است.
هندسه اقلیدسی - فارسی
فصل اول کتاب سال استال(S. Stahl)
در پیوند زیر، برخی از انگیزه‌‌های احتمالی اقلیدس از وضع تعاریف، اصول موضوع و مفاهیم متعارف در آغاز کتاب اصول صحبت به میان آمده است و همچنین اصول هیلبرت در هندسه اقلیدسی تبیین شده‌اند.
بنیاد هندسه اقلیدسی - فارسی
فصل اول کتاب ولف (H. Wolfe)
هندسه پیش از اقلیدس + درباره کتاب اقلیدس + کشف هندسه نااقلیدسی
فصل اول کتاب «بنیان‌های هندسه» نوشته کوستین (V. I. Kostin) ترجمه پرویز شهریاری ۱۳۸۱
منشأ اصول موضوع و نقش آنها در هندسه
(فصل دوم از کتاب «هندسه لباچفسکئی» نوشته اسموگورژفسکی- ترجمه احمد بیرشک- انتشارات دانشگاه صنعتی شریف)
مقاله زیر در مجله پیک ریاضی (جلد دوم- شماره سوم ) پاییز 1366 خورشیدی چاپ گردیده است. این مقاله درباره اولین تعریف اقلیدس در کتاب اصول است. نظر به جالب بودن بحث آن، می‌توانید از پیوندهای زیر متن انگلیسی یا ترجمه فارسی آن را دریافت نمایید.
نقطه به چه بزرگی است؟ (ترجمه فارسی)
How big is a point? (R. J. Trudeau - 1983)
متن انگلیسی
تاریخ مختصر هندسه اقلیدسی تا قبل از تغییرات عمده در هندسه
(مقاله‌ای برگرفته از کتاب ماه علوم و فنون- مهر ۱۳۸۸)
اِراتُستن در سال 276 قبل ازمیلاد در یونان متولد شد و در سال 194 قبل از میلاد در اسکندریه مصر از دنیا رفت. این دانشمند، رئیس کتابخانه بزرگ اسکندریه نیز بود. یکی از کارهای مبتکرانه وی، محاسبه شعاع کره زمین با تقریب نزدیک به واقعیت بوده است که برای اولین بار در 2200 سال پیش به کمک اطلاعات هندسی و با امکانات ناچیز و نادقیق، صورت پذیرفته است. روش هندسی کار او در عکس زیر نمایان است.
معرفی بخشی از فعالیت‌های کلاسی درس مبانی هندسه
هر دانشجو فقط یک فعالیت با کیفیت بالا به تنهایی و مجزا با دیگران انجام می‌دهد که فرصت ارائه و تحویل آن به تدریج (نه همۀ دانشجویان باهم) تا تاریخ است. در غیر این‌صورت، در از دانشجویانی که فعالیت نداشته‌اند یا با کیفیت بالا نبوده است،یک آزمون میانی از فصل‌های اول، دوم و سوم و چهارم و پنجمبرگزار می‌گردد.
- تثلیث زاویۀ دلخواه به کمک سهمی یا هذلولی یا کنکوئید یا یک لیماسیون (جداگانه)
- بیان و اثبات قضیۀ مورلی و دلیل اهمیت آن
- عکس قضیه مورلی و اثبات آن و تعمیم قضیۀ مورلی
- رسم هفت ضلعی منتظم + روش ابن هیثم برای آن با شرح تاریخی
- اثبات حکم پروژۀ یک ص 75 + انجام کامل آن پروژه
- فهرست 23 مسألۀ هیلبرت و معرفی آنها و شرحی تاریخی از حل آنها
- رسم عمودها با خط کش مدرج توسط هیلبرت (پروژۀ 4 ص 124)
- پروژۀ یک ص 158
- تلاش نافرجام خواجه نصیرالدین طوسی برای اثبات اصل توازی و نقایص آن
- چهار ضلعی ساکری و مقایسۀ آن با چهارضلعی خیام + شرح تاریخی
- رساله تیمائوس افلاطون و تبیین ریاضیاتی جهان (دانلود کنید)
- فعالیت‌های دیگری در آیندۀ نزدیک اضافه می‌شوند.
